
رنگرزی با پوست انار
انار شاید محبوب ترین میوه ی فصل پاییز باشد که عده ی زیادی منتظر ورود آن به بازار میوه و تره بار هستند. انار معانی نمادین و سمبلیک زیادی، از جمله زایش و باروری دارد که نشان از اهمیت این میوه ی سرخ رنگ زیباست. علاوه بر محبوبیت انار به دلیل طعم عالی و بی نظیر آن؛ در دنیای رنگرزی سنتی هم بسیار محبوب و مهم است. در این نوشته روش رنگرزی الیاف و کالای پشمی با پوست انار را فرامی گیریم. البته که روی پارچه های دیگری چون ابریشم و پنبه و… هم می توان با پوست انار رنگرزی انجام داد اما متن زیر مستیما از کتاب رنگرزی الیاف با مواد طبیعی آورده شده است که پیشتر در مجله ی آرت سین منتشر شده است.
رنگرزی با پوست انار
پوست انار احتیاجی به دندانه ندارد ولی برای رنگرزی بهتر از دندانه زاج سفید استفاده می شود و همچنین همراه با رنگ می توان از کربنات سدیم استفاده کرد.
دستورالعمل رنگرزی
پشم: 1000 گرم- آب: 20 تا 30 برابر وزن الیاف- پوست انار کوبیده: 400 گرم- کربنات سدیم: 2 گرم (می تواند این مقدار را به نسبت کالای مورد نظر خودتان تبدیل کنید)
پودر انار را در حرارت 40 درجه سانتی گراد به حمام می ریزیم و دما را به نقطه جوش می رسانیم. سپس حرارت را به 70 درجه پایین می آوریم و الیاف پشمی را به حمام رنگ وارد می کنیم و یک ساعت تمام در دمای 90 درجه حرارت می دهیم. یادآوری می شود که برای شفاف شدن رنگ پشم به طور همزمان می توان کربنات سدیم را به حمام اضافه کرد و 20 دقیقه دیگر حرارت داد. پس از خاموش کردن حمام آب اضافی کلاف ها را با چلاندن می گیریم و آن ها را در سایه خشک می کنیم.
مواد مازوجی پوست انار تا 40 درصد می رسد و برای رنگرزی پشم و ابریشم خیلی مناسب است. حلال پوست انار آب و اسیدهای مختلف است. برای اینکه رنگرزی با پوست انار ثبات بیشتری داشته باشد، یا رنگ های تندتری به دست آِید می توان رنگرزی را چندین بار تجدید کرد. در این حمام های مجدد با کربنات سدیم نتیجه رضایت بخش تری به دست می آید.
رنگ های زیر را می توان با اضافه کردن مواد دیگر به دست آورد:
مخلوطی از اسپرک و پوست انار: زرد نارنجی
مخلوطی از اسپرک، روناس و پوست انار: مایه های قهوه ای
با املاح آهن ابتدا سبز و سپس می نماید
پوست انار بدون دندانه: زرد تیره
امیدواریم که در همین پاییز به جای دور ریختن پوست انارهای خود، حتما رنگرزی با آن را تجربه کنید. پوست انار را می توانید روی هر پارچه اضافی که در هر خانه ای پیدا می شود تست کنید. تجربه های خود را با ما به اشتراک بگذارید.
نویسنده: سمیه شیخی